MEKARİMU'L-AHLAK - ÜSTÜN AHLAK
Ahlak, nefsin halidir. Nefsine terbiye etmeyen, kusurlarını araştırıp kontrol altına alıp edepdirmeyen kimse ahlakını arındıramaz.Ahlakın özü, şehvanı ve gazap nefsinin boyun eğdirilmesi, akıl "nefs-i natıkasını" kuvvetlendirmesidir.Kemal derecesine ulaşmak isteyen kimse, nefsini bütün insanları sevmeye, muhabbet beslemeye alıştırmalıdır. İlahi kudret süsü hepsinde mevcuttur. Her birinde ayrı ayrı vardır.O da akıl nefsidir. İnsan bu nefisle insan olmuştur. İnsanın iki cüzünün, yani ruh ve bedeninin en şerefli parçası aklıdır. O bütün insanlarda değişmeyen tek cevherdir.
Bütün insanlar gerçekte birdirler, sadece şahıslar farklıdır.
Bütün ayıpları karşısında son derece uyanık olmalıdır.
Her türlü noksanlığın kendisine sirayet etmesinden sakınmalıdır.
Her fazileti işlemeli, gayeye ermek için çalışmalıdır.
Kemal suretine aşık olmalıdır.
Güzel ahlaktan lezzet almalıdır.
Kötü alışkanlıklar karşısında uyanık bulunmalıdır.
Nefsini arındırmaya önem vermelidir.
Sahip olduğu erdemleri çok görmemelidir.
İşlediği en küçük bir rezilliği dahi büyük görmelidir.
Yüksek rütbeleri küçümsemeli, en yukarı hedefleri dahi azımsamalıdır.
Tamamlığın şu anda bulunduğu yerin ötesinde olduğunu düşünmelidir.
Kemalin en eksik niteliği olduğunu düşünerek daha mükemmel olmaya çalışmalıdır.
Abdullah Muhyiddin İbn Arabi